Kaart (cartografie) - Amstelveen (Gemeente Amstelveen)

Amstelveen is een plaats en gemeente in de Nederlandse provincie Noord-Holland. De bebouwde kom grenst in het noorden aan de stad Amsterdam en ligt niet ver van Schiphol. De gemeente telt inwoners en heeft een totale oppervlakte van, waarvan land en water (, Bron: CBS ).

Tot 1964 heette de gemeente Nieuwer-Amstel. Het Amstelland werd in de 13e eeuw opgedeeld in Ouder-Amstel (ten oosten van de Amstel) en Nieuwer-Amstel (merendeels ten westen van de rivier). In dit laatste gebied ontstond Amstelveen als een dorp in het turfwinningsgebied ten westen van de rivier. In de 17e en 18e eeuw trokken welgestelde Amsterdammers naar het gebied, op zoek naar rust en ruimte. De grens tussen Nieuwer-Amstel en Amsterdam liep toen dwars door het huidige Amsterdam-Zuid, ten zuiden van de Singelgracht, onder andere ter hoogte van de huidige Van Baerlestraat en Ceintuurbaan. Aan de Amsteldijk bij de Amsterdamse Tolstraat staat nog het voormalige Raadhuis van Nieuwer-Amstel, gebouwd in 1890. Na annexatie van het noordelijke deel van de gemeente werd hier het Amsterdamse Gemeentearchief gehuisvest. In 1896 werd een nieuw gemeentehuis gebouwd aan de Dorpsstraat in het oude dorp.

In 1896 en 1921 annexeerde Amsterdam het noordelijke (en dichtstbevolkte) deel van de gemeente; Nieuwer-Amstel werd gereduceerd tot het nog kleine oude dorp van Amstelveen en een groot landelijk gebied met enkele kleine dorpen. De gemeentegrens kwam te liggen bij de Kalfjeslaan. Haar aantrekkingskracht voor welgestelde Amsterdammers bleef echter bestaan; dit is zichtbaar in de met name vanaf 1930 aangelegde aantrekkelijke woonwijken in het noordwesten van de gemeente. Met name aan deze wijken ontleent Amstelveen nog altijd een reputatie als woonplaats voor welgestelden.

In 1915 werd Amstelveen op het spoorwegnet van de Haarlemmermeerspoorlijnen aangesloten en kreeg een station Amstelveen in het oude dorp en enkele kleinere halteplaatsen. Er waren spoorlijnen in drie richtingen: Aalsmeer, Amsterdam en Uithoorn. Het stationsgebouw uit 1915 is nog aanwezig en in gebruik als winkel. Het personenverkeer werd hier gestaakt in 1950. De laatste goederentreinen van en naar Uithoorn reden in 1972. Tot 1981 vond nog vervoer van en naar de Schiphollijn plaats. Vanaf 1983 is de oude spoorlijn in gebruik genomen door de Electrische Museumtramlijn Amsterdam.

Na de Tweede Wereldoorlog werd Nieuwer-Amstel een overloopgemeente voor Amsterdam en werd ook vestigingsplaats voor mensen die op Schiphol werkten. Uitbreidingswijken werden in snel tempo uit de grond gestampt; in de jaren zestig was Amstelveen enige tijd de snelst groeiende stad van Nederland. Woonkwaliteit en groenvoorziening werden hierbij echter niet uit het oog verloren. Vanaf 1964 werd de naam van het inmiddels tot voorstad uitgegroeide dorp aan de gehele gemeente gegeven.

Sinds 1995 is het inwonertal met 22% gestegen naar bijna 91.000 in 2021. De wijk Westwijk in het zuidwesten van Amstelveen is inmiddels voltooid. Ten zuiden van Westwijk is nieuwbouwwijk De Scheg gepland met ongeveer 1350 woningen. Om in de behoeften van de gegroeide bevolking te voorzien werd het Stadshart Amstelveen, gecreëerd. Hier bevinden zich een winkelcentrum, de centrale bibliotheek, culturele voorzieningen, horeca en kantoren. Het winkelgebied in het Stadshart is het grootste in het deel van de regio dat ten zuiden van Amsterdam ligt.